Shira U’Tfila | Aziz Sahmaoui | Osman Martins | Malikanw

SHIRA U'TFILA - Serbia

Serbska grupa SHIRA U'TFILA (Pieśń i modlitwa) specjalizuje się w wykonywaniu muzyki Żydów sefardyjskich z Bałkanów. Uznawani są za jeden z najciekawszych zespołów sięgających do sefardyjskiej tradycji. Ich ostatni album „Biviendo En Kantando - Life As A Song” przez najbardziej opiniotwórczy na świecie folkowy magazyn - Songlines został nagrodzony tytułem "Top of the World".

To właśnie pieśń i modlitwa charakteryzowały przez wieki kulturę sefardyjską. Pieśni hiszpańskich Żydów, także te, które po licznych migracjach i pogromach ocalały w bałkańskim, kulturowym tyglu, stanowią dowód jej duchowej świetności i artystycznej żywotności. Sefarad - to po hebrajsku Hiszpania - Ziemia Obiecana Żydów do końca XV wieku, kiedy to zostali stamtąd wygnani. W czasach gdy Półwysep Iberyjski znajdował się pod panowaniem arabskim, kwitła tam tolerancja i wolność wyznania. To wtedy rozwinęła się tu kultura, nauka, religia i mistycyzm żydowski, zwane kulturą sefardyjską. Pieśni sefardyjskie, zarówno w Sefarad, jak też już na wygnaniu, powstawały pod wpływem melodyki arabskiej i języka hiszpańskiego. Wówczas również powstał język ladino (starokastylijski z hebrajskimi naleciałościami), którym na co dzień posługiwali się sefardyjscy Żydzi. Po wygnaniu z katolickiej Iberii, część Sefardyjczyków osiedliła się w Afryce Północnej, w krajach Maghrebu, na Bliskim Wschodzie (m.in. w Palestynie, gdzie później powstał Izrael), w Turcji, ale również w wielu krajach południowej Europy - przede wszystkim na Bałkanach. Szczególnie ważnym ośrodkiem kultury sefardyjskiej stało się z czasem Sarajewo, zwane nawet Małą Jerozolimą. Bałkany przez cztery wieki były jednym z najlepszych miejsc dla Sefardyjczyków, aż do czasów Holocaustu. Większość ich społeczności znalazła swój koniec tam, gdzie pozostali, europejscy Żydzi - w komorach gazowych Auschwitz.

Artyści z Shira U'tfila koncentrują się właśnie na sefardyjskiej muzyce Bałkanów, czerpiącej swoje inspiracje z różnorodności kultur Hiszpanii, Turcji, krajów arabskich i bałkańskich. Pokazując różnorodność i piękno sefardyjskich pieśni, próbują uchronić je przed zapomnieniem.

Zespół założony został przez wokalistę i wirtuoza arabskiej lutni oud – Serba Stefana Sabliča. W jego skład wchodzą też mieszkający w Belgradzie muzycy reprezentujący różne kultury – m.in. niemiecki skrzypek – Filip Krumes, grający na klarnecie Sinan Aćifović – od dziecka związany z kulturą Romów, czy serbski kontrabasista – Srdjan Djorjevic.

W ich repertuarze znajdują się pieśni w języku ladino, hebrajskim, serbskim i tureckim. Grają dawne pieśni weselne, religijne czy miłosne, wykonywane z prawdziwą pasją i wiernością dowodząc ich niezwykłej żywotności. Melodie nawiązują do średniowiecznych, hiszpańskich ballad (canciones, canticas) i romansów - za to pełne są orientalnych skal, bałkańskich rytmów i kantoralnych zaśpiewów.

Podczas koncertu na Globaltice grupę gościnnie wspierać będzie ceniony na całym świecie, specjalizujący się w grze na bębnach obręczowych mieszkający w Stambule Izraelczyk irackiego pochodzenia - Yinon Muallem.

Skład zespołu:
Stefan Sablić- wokal, oud, qanun
Sinan Aćifović - klarnet
Filip Krumes - skrzypce
Srdjan Djorjevic -  kontrabas
gościnnie: Yinon Muallem – bębny obręczowe, instrumenty perkusyjne